İkileme olup olmadığı nasıl anlaşılır?
“Aynı sözcüğün tekrarlanmasıyla, benzer veya zıt anlamlı sözcüklerin, benzer seslerin yan yana kullanılmasıyla ortaya çıkan sözcük kümelerine ikileme denir.” (AKSOY, 1988:50).
Ağır aksak bir ikileme midir?
Bazı ikilikler şunlardır: az ya da çok, tembel, az ya da çok, ara sıra, saf, az ya da çok, borçlu, donanımlı, çılgın, düzenli, kararsız, iyi ya da kötü, sıkı, zor, dağınık, bucak, ormansız, sırılsıklam, bir sepet dolusu amel, yalancı, zaman kaybı, …
İkileme örnekleri nelerdir?
İkilemeler şu şekillerde oluşturulur: Aynı sözcüğün tekrarlanmasıyla oluşan ikilemeler: » koşan, yavaş, güçlü… Eş anlamlı sözcüklerden oluşan ikilemeler: » akıllı, iyi huylu, gürültülü, güçlü, kılık değiştirmiş… Zıt anlamlı sözcüklerden oluşan ikilemeler: » ileri geri, az ya da çok, er ya da geç, azar azar, büyük ya da küçük…
Hangi ikilemeler tek başına kullanılamaz?
7 Bazı ikilemelerde (mutlu çocuk, çarpık, bakımsız, seyrek, çöp, düzensiz vb.) kelimelerden biri veya her ikisi tek başına kullanılamaz.
Ağır mı ağır ikileme midir?
İndirgemeler ayrı ayrı yazılır: adım adım, yavaş yavaş, sürü halinde, şaşkın, şaşkın (bakan), farklı, derin, kademeli olarak, güzelce, santim santim, parça parça, parça parça (dinleyen), kol kola, sallanarak, vurarak .. vurarak, takım takım, tık tık, yavaşça, kırk elli (yıl), üç beş (kişi), yüz elli (yıllık), vb.
Acı tatlı ikileme midir?
İslami dönem Türk edebiyatının ilk ürünlerini sayan Karahanlı Türkçesi metinlerinde, sözdizimsel bir unsur olarak önemli bir ikileme bulmak mümkündür: Kutadgu Bilig’de: acıġ sücig ‘acı-tatlı’, adaş koldaş ‘kardeş, dost, eş-dost’, bilge bügü ‘alim, bilge, akıllı’, lebenstirig ‘diri’, çav kün ‘şan, şöhret, …”
Ölüm kalım ikileme mi?
Türkçede “bir ölüm-kalım meselesi” ifadesi kaynak metindeki ikileme tam olarak uymaktadır. Ö2) Çeviri metinde anlamsal ve biçimsel eşdeğerlik vardır.
Ağır aksak nasıl yazılır TDK?
DİKKAT: Sıfatla oluşturulan usul adlarında sıfat ayrı yazılır: Ağır Akakak, Yürük Akakak, Yürük Semai vb. 21. Kanunda adı geçen veya bu şekilde tescil edilmiş kuruluşların adları aşağıda listelenmiştir: İçişleri Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı, Yükseköğretim Kurulu, Açıköğretim Fakültesi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi vb.
Çoluk çocuk ikileme mi?
İkileme, ‘çocuk sahibi olmak, çocuk sahibi olmak’ anlamına gelmektedir. Yüce, ikilemede geçen sözcüklerin Türkçe sözlükte yavru ‘sperm, nesil’ ve meme ‘göğüs çukuru, bağırsak, gerdan’ anlamlarıyla geçtiğini belirtmiş ve ikileme sözcüklerini incelemiştir (1998: 422).
Saçma sapan ikileme mi?
Türkçede bazı ikilemeler eş anlamlı kelimelerle, bazıları da zıt anlamlı kelimelerle birleştirilerek oluşturulur. Saçmalık gibi ikilemlerde kullanılan kelimelerden biri anlamlı, diğeri anlamsızdır. Bu ikilemde “sapkın” kelimesi gerçek anlamıyla kullanılmadığından, yalnızca “absurd” kelimesi anlamlı kabul edilir.
İçli dışlı ikileme mi?
– Bir sözcük, anlamsal ilişkileri nedeniyle benzer anlamdaki bir başka sözcükle veya zıt anlamlı bir sözcükle ikileme oluşturduğunda vurgu ilk sözcüğün son sesindedir. iTE kaka, iç ve dış… – Anlamsal ilişki içinde olan iki sözcük ikileme olarak kullanıldığında vurgu genellikle ikinci sözcüğe kayar.
Olursa olsun ikileme mi?
{-I} ekinin kullanıldığı lehçelerde, fonetik yapısı ne olursa olsun, bütün çok heceli fiil köklerinde {-I} ekiyle ikileme görülür.
Yorgun argın ikileme midir?
“Perişan”, “parçalanmış”, “tatsız”, “tuzsuz”, “yalvarıyor”, “yaz” ve “yorgun” gibi çarpımlar genellikle iki bağımsız kelimeden oluşur.
Masmavi ikileme mi?
Sıfat veya zarf işlevi gören güçlendirilmiş kelimeler yan yana yazılır: açık, net, tamamlanmış, her tarafta, çıplak, düz, düpedüz, derin gökyüzü, parlak gün, zifiri karanlık, kuru, koyu mavi, mor, kırık, sağlam, çok sarı, ıslatılmış, sırılsıklam, keskin, gür, vb.
Er geç ikileme mi?
Er ya da geç birlikte mi yoksa ayrı ayrı mı yazılmalıdır? Dil bilgisi kurallarına göre, tüm indirgemeler ayrı ayrı yazılır. Er ya da geç kelimesi bir ikileme olduğundan, yan yana değil ayrı ayrı yazılmalıdır.
Gelir gelmez ikileme mi?
“-mAz” ekini “Aynı sıfat-fiilden ikileme” başlığı altında incelemiş ve şu örnekleri vermiştir: Bildiği anda, olduğu anda, söylediği anda, geldiği anda (1981, s. 46).
Çoluk çocuk ikileme mi?
İkileme, ‘çocuk sahibi olmak, çocuk sahibi olmak’ anlamına gelmektedir. Yüce, ikilemede geçen sözcüklerin Türkçe sözlükte yavru ‘sperm, nesil’ ve meme ‘göğüs çukuru, bağırsak, gerdan’ anlamlarıyla geçtiğini belirtmiş ve ikileme sözcüklerini incelemiştir (1998: 422).
Akça pakça ikileme mi?
Türkçede “müstehcen”, “akça pakça”, “apar topar” ikilemelerinin sözcük dizilimleri arasında fonetik bir benzerlik bulunurken, “ışişik”, “sille tokadı”, “sevgi ve okşama”, “kör topallık” ikilemeleri arasında da anlamsal bir ilişki bulunmaktadır.
Arka arkaya ikileme mi?
2. İsim ve sıfatlarda ikinci ikiz -e biçimindedir: birbiri ardına, boşuna, koşucudan koşucuya, sonuna kadar, sonuna kadar, yarı yarıya.